چرا من دچار فیستول شدم؟

خیلی از بیماران فیستول, میپرسند چرا دچار فیستول شده اند. آنها میگویند من که همه مسایل بهداشتی را رعایت میکنم چرا باید دچار چنین عفونتی بشوم؟

البته که آنها حق دارند چنین فکری بکنند, چون دچار بیماری شدند که اصلا انتظارش رو نداشتند، بیماران فیستول باید بدانند که ایجاد فیستول مقعدی ارتباط مستقیمی با رعایت مسایل بهداشتی ندارد و نباید خودشان را از این بابت سرزنش کنند. آدمهای بسیار تمیز و دقیق هم ممکنه دچار این بیماری شوند.  البته ممکن است وجود یبوست و اسهال مستمر زمینه ساز فیستول باشد.

خوب چرا فیستول ایجاد میشود؟ آنچه مسلم است این است که این بیماری با یک عفونت پنهان در اطراف مقعد شروع میشود ، غدد ترشح کننده موکوس که هزاران عدد از آنها در اطراف مقعد همه انسانها وجود دارد موظفند مواد مخاطی بداخل کانال مقعدی ترشح کنند تا این کانال همیشه مرطوب بماند. اگر دهانه ی این غدد بسته شود، میکروبها داخل آن رشد کرده و بتدریج آبسه تشکیل میدهند. یعنی یک تجمعی از چرک ایجاد میشود.این چرک، بافتهای اطراف را تخریب  میکند و بزرگتر میشود و بالاخره باید راهی به خارج پیدا کند و تخلیه شود.

سه حالت ممکن است بوجود آید:

1. به پوست سرباز کند
2. به داخل کانال معقدی راه پیدا کند
3. به هر دو سمت یعنی هم به پوست و هم به کانال مقعدی راه پیداکند

و همه ی این موارد میتواند زمینه ساز ایجاد فیستول باشد . راه باز کردن چرک به خارج ، در هر سه حالت ممکن است خودبخود اتفاق بیفتد و یا توسط جراح این راه باز شود یعنی اینکه بیمار بدلیل درد شدید مقعد و اطراف آن به جراح مراجعه کند و جراح با تشخیص آبسه, این کانال عفونی را شکافته و چرکها تخلیه میشود.

بسیاری از مواقع بیماران فیستول خودشان شرح حال تخلیه شدن خودبخود آبسه و یا مراجعه نزد جراح جهت تخلیه آبسه را میدهند. برای بعضی از بیماران چندین بار این اتفاق تکرار شده است بعضی از موارد هم سابقه تخلیه ندارند و با یک جوش اطراف مقعد و ترشحات آن متوجه وجود این بیماری در خودش شده ولی آنها هم بهرحال با یک عفونت شروع شده است.

بعد از تخلیه آبسه سه حالت اتفاق میافتد:

1. بیمار کاملا خوب میشود و این عفونت دیگر تکرار نمیشود
2. خوب میشود و بعد از مدتی مجددا آبسه ایجاد میشود
3. محل تخلیه آبسه خوب نمیشود و ترشحات چرکی و خونآبه از آن ادامه می یابد

بیماران باید بدانند که اگر آبسه تکرار شد و یا ترشح چرکی از آن ادامه یافت ارتباطی با مهارت جراحی که آنرا تخلیه کرده ندارد و این روند طبیعی است که آبسه ها پیدا می کنند.قبلا گفته میشد از هردو مورد تخلیه آبسه یکی از آنها فیستول پیدا خواهد کرد (یعنی احتمال ۵۰%). ولی اطلاعات جدیدتر حاکی از آن است که از هر۳ یا 4 تخلیه آبسه یکی از آنها ممکن است تبدیل به فیستول شود. پس یکی از دلایل فیستولها, آبسه های مقعدی هستند

ولی آیا همه ی فیستولها بدنبال آبسه ایجاد میشود؟ خیر.

از علل دیگری که میتواند باعث فیستول شود :

1. سابقه فیشر قبلی است. بعضی از بیماران که قبلا شقاق داشته اند ممکن است به دلیل پیشرفت زخم شقاق, دچار فیستول شوند.
2. بعضی از بیماران بدنبال عمل جراحی همورویید, کیست بارتولن, یا جراحی فیشر دچار فیستول میشوند.
3. بعضی از بیماران بدلیل اجسام خارجی فیستول پیدا میکنند مثلا یک استخوان ریز ماهی یا مرغ در زمان دفع ممکن است،  آسیب مخاطی ایجاد کند و در نسج فرو رود و تبدیل به فیستول شود.
4.  بیماریهای عفونی مثل سل و اکتینومایکوز هم میتواند دلیل فیستول باشند.
5. ولی از همه مهمتر بیماریهای التهابی روده است. بعضی از فیستولها نشانه وجود بیماری التهابی روده است. حدود ۵ درصد از بیماران التهابی روده فقط با علایم اطراف مقعد مثل فیستول مراجعه میکنند و هیچ علامت دیگری ندارند. بنابراین در صورت صلاحدید پزشک ممکن است لازم باشد قبل از هر گونه اقدام درمانی از وجود این بیماری مطمئن شویم.